Regaty żeglarskie to wyścigi co najmniej dwóch jachtów żaglowych. Celem regat jest ustalenie pierwszeństwa przebycia trasy, pod warunkiem przestrzegania przepisów regatowych określonych przez organizatora w instrukcji żeglugi.
Regaty mogą składać się z jednego lub kilku wyścigów. Suma punktów uzyskanych w tych wyścigach decyduje o ostatecznym miejscu w regatach. Historia regat żeglarskich została zapoczątkowana wyścigami jachtów:
"Karolina" króla Karola II i "Anna" księcia Yorku na Tamizie w 1661 roku. Już w 1715 r. ufundowana została przez księcia Cumberlanda najstarsza znana nagroda dla jachtów w rozgrywanych do dziś regatach w Cowes (Wielka Brytania). Od połowy XIX w. ilość organizowanych regat znacznie wzrasta zwłaszcza w Europie. Zaczynają wówczas powstawać wspólne przepisy regatowe. W 1870 r. odbywają się pierwsze transatlantyckie regaty jachtów żaglowych z Europy do Ameryki. W 1907 r. zarejestrowany zostaje Międzynarodowy Związek Żeglarstwa Regatowego (IYRU) z siedzibą w Londynie.
W osiem lat później stworzono międzynarodowy związek klasy "Star". W roku 1932 weszła ona do programu żeglarskiego Igrzysk Olimpijskich.
W 1925 r. odbyty się pierwsze polskie regaty śródlądowe na Jeziorze Charzykowskim, a w 8 lat później pierwsze polskie regaty pełnomorskie zorganizowane przez YKP na trasie Gdynia – Rónne (na wyspie Bornholm).
W 1961 r. następuje unifikacja przepisów regatowych i od tego czasu wszystkie jachty żeglują według wspólnie obowiązujących przepisów. Jachty klasowe to jachty spełniające ściśle określone wymagania techniczne wynikające z przepisów klasowych. Aktualnie najważniejszymi regatami żeglarskimi rozgrywanymi systemem klasowym są Igrzyska Olimpijskie, Mistrzostwa Świata i Europy, tradycyjne regaty w takich ośrodkach, jak Kilonia, Wernemunde czy Tallin. W Polsce takimi regatami są Mistrzostwa Polski i Okręgu. Klasami olimpijskimi na Igrzyskach Olimpijskich Moskwa 1980 by1j~ Finn(typ ożaglowania-ket,powierzchnia żagla- 10m2,załogalosoba, jacht mieczowy z wolnostojącym masztem obrotowym);
2) Latający Holender (siup, 17,5 m2, 2 osoby, jacht mieczowy); 3) Star (siup, 26 m~, 2 osoby, jacht balastowy); 4) 470 (siup,12,7 m2, 2 osoby, jacht mieczowy); 5) Tornado (siup, 22 m2, 2 osoby, katamaran);
6) Soling (siup, 21,7 m2, 3 osoby, jacht balastowy).
Naprawdę sport "żeglarstwo" miał swój debiut w Nowożytnych Igrzyskach w Sydney 2000, ale to tylko dlatego ze zmieniła sie nazwa tej konkurencji. W rzeczywistości jest to jedna z najstarszych dyscyplin Igrzysk Olimpijskich. Po 1996 roku sport "jachting" jest znany jako "żeglarstwo", a IYRU ( International Yacht Racing Union) jako ISAF ( International Sailing Federation).
Jachting miał swój debiut na Igrzyskach Olimpijskich w roku 1900. Zawody były rozgrywane na rzecze Seine, 32km od miasta Paryż, gdzie rozgrywane były inne konkurencje. Te pierwsze regaty były całkowicie niepodobne do tych, rozgrywanych obecnie. Ścigano sie w klasie "open" i sześciu klasach opartych na zasadach pomiarowych. Piec z nich to klasy od 0,5 do 10 ton i jedna 10-20 ton. Wyścigi w ostatniej klasie rozgrywane były przy ujściu rzeki Seine na północnym wybrzeżu Francji.
Regaty zostały ogłoszone zaledwie kilka miesięcy przed igrzyskami, a mimo to wzięło w nich udzial 42 zalogi. Bez żadnych ograniczeń co do udziału rożnych narodów, Francja zdobyła wszystkie 3 medale w klasie 0,5ton. Jacht "Scotia" prowadzony przez Lorne C. CURRIE i J.H. GRETTON z Wielkiej Brytanii zdobył złoto w klasie 0,5 – 1 ton, a także zwyciężył w klasie "open". Był to jedyny przypadek, żeby jeden jacht zwyciężył w dwóch klasach.
W 1904 roku igrzyska odbyly sie w St. Louis w USA. Jachtingu nie było w programie igrzysk z wielu przyczyn. Było to przede wszystkim trudne technicznie przewieść żeglarzy wraz z ekwipunkiem do miejsca, które jest położone prawie w środku USA. Ponadto istniały dość duże różnice w przepisach i łodziach miedzy USA a Europa.
Minęły następne 3 lata zanim została utworzona International Yacht Racing Union. Międzynarodowa konferencja miar jachtów odbyła sie w Londynie w 1906 roku. Miała na celu uchwalić reguły miar dla jachtów regatowych, które byłyby akceptowane we wszystkich krajach europejskich. Na konferencje przybylo wiele autorytetów ze środowiska żeglarskiego, a cel konferencji został osiągnięty – ustalono przepisy miar. IYRU została oficjalnie założona w październiku 1907, kiedy to delegaci spotkali sie ponownie, by ustalić przepisy co do prawa drogi.
Kolejne igrzyska odbyły sie z Londynie. Regaty rozgrywane były w klasach 6,7,8,12 i 15-ton. Wystartowała tylko jedna załoga w klasie 7 metrów, a w klasie 15 metrów nie rozegrano zawodów z powodu braku chętnych. W klasie 12 metrów obie załogi pochodziły z Wielkiej Brytanii. Pierwsza kobieta -medalistka igrzysk w jachtingu była Francuska Rivet Carne, będąca w zwycięskiej załodze klasy 7 metrów.
Mimo ze początkowo niepopularny sport, jachting stal sie integralna częścią ruchu olimpijskiego i był w programie Igrzysk Olimpijskich az do roku 1996 (później znany jako żeglarstwo).
Klasy "metrowe" były używane podczas igrzysk przez wiele lat. Szybko zmieniły sie trendy, modne byly coraz mniejsze jednostki. Klasy 12 i 15 metrów prawie całkowicie wyszły z mody. W 1928 Książę Norwegii wraz ze swoja trzy-osobowa załoga zdobyła złoto w klasie 6 metrów. Przyszły król Norwegii został
honorowym prezydentem IYRU w roku 1958.
W 1932 Igrzyska odbyły sie w Los Angeles . Pierwszy raz jachting byl dyscyplina na igrzyskach, rozgrywanych poza Europa. Regaty zostały przeprowadzone w Newport Beach, a klasa Star miala swój debiut. W tej klasie wygrał Amerykanin Gillbert Gray. Obecnie klasa ta jest najstarsza dyscyplina olimpijska.
Jachting odrodził sie po II wojnie światowej, a przykładem tego były Igrzyska Olimpijskie 1948. Duńczyk Paul Elvstrom miał okazje wystartować w regatach i te okazje znakomicie wykorzystał – zdobył złoto (jedno z czterech)
Od 1968 jachting stal sie naprawdę ważnym elementem Igrzysk Olimpijskich.
W 1972 roku igrzyska odbyty sie w Monachium. Przeprowadzenie wyścigów było dość trudne logistycznie. Z tej przyczyny zbudowano port w Kiel ( Schleswig – Holstein). Jest on używany do dziś.
W 1998 igrzyska zostały zorganizowane w Korei, a regaty miały miejsce w mieście Pusan. Ważnym, a zarazem przełomowym momentem było wprowadzenie klas, w których mogłyby startować kobiety.
Pierwszy raz w historii port olimpijski był częścią wioski olimpijskiej w 1992, kiedy to Igrzyska zostały zorganizowane w Barcelonie. Ilość klas została zwiększona o kolejne dwie, przeznaczone dla kobiet.
Uczestnictwo jachtingu w igrzyskach zwiększało sie z roku na rok. Zwiększyła sie ilość klas, zawodników i pastw uczestniczących.
1996 roku w Klasie Dinghy startowało 56 zawodników z 56 państw.
Podczas Igrzysk Olimpijskich Sydney 2000 wprowadzono nowa klasę 49er. Na żaglach wydrukowane były flagi narodowe i nazwiska żeglarzy, widziane z dużej odległości.